Polskie Forum Gupikowe

mati12222222

W środowisku wodnym można uprawiać warzywa, zboża, krzewy, rośliny ozdobne lub wodne. Niektóre gatunki oraz odmiany roślin ozdobnych nie nadają się do hydroponiki, jednak inne czują się w tych warunkach bardzo dobrze.
Pokojowe rośliny ozdobne muszą potrafić przystosować się do warunków mieszkalnych, które są zmienne, ponieważ w naszych domach nie ma miejsca, gdzie można by zmieniać wilgotność i temperaturę powietrza dla wygody rośliny. Ich życie jest podzielone na zmieniające się okresy wzrostu i spoczynku. Rośliny jednoroczne, które maja krótki okres wegetacji nie nadają się do tego typu uprawy, lepiej przystosowują się do uprawy w ziemi. Również rośliny wieloletnie - byliny (np. rośliny cebulowe) się nie nadają, gdyż w okresie spoczynku tracą swoją część nadziemną. Pelargonie oraz kwiaty letnie, które najczęściej sami się w skrzynkach na balkonie, nie nadają się do hydroponiki.
Wybierając rośliny ozdobne (najlepiej te, które nie maja okresu spoczynku), należy kierować się ich podobnymi wymaganiami, gdyż będzie nam łatwiej o nie dbać. Kiedy nabierzemy wystarczającego doświadczenia można uprawiać rośliny o większych wymaganiach.

Rodzina obrazkowate (Araceae)
Najliczniejszą rodziną w hydroponice jest rodzina obrazkowatych. Charakteryzują się regularnymi, silnymi przyrostami, doskonałymi kolorami i kształtami liści. Potrafią wytworzyć krótkie, mało widoczne korzenie nadziemne, jednak u roślin bujnie rosnących osiągają wielkość kilkudziesięciu centymetrów, a nawet kilku metrów. Przykładem są Monstera deliciosa lub Philodendron erubescens. Nadziemnych korzeni nie można obcinać. Kiedy przysypiemy je materiałem wypełniającym, pełnią rolę korzeni normalnych. Roślina lepiej rośnie, ponieważ pomagają one odżywiać wcześniejszy system korzeniowy.
Przedstawicielami tej rodziny są również filodendrony o wielkich liściach (np. Philodendron selloum, P. leichtlini, P. hastatum, P. imbe), o małych liściach (np. P. scandens, P. elongatum, P. surinamense). Należą do niej także Scindapsus aureus (syn. Rhaphidophora aurea) - roślina pnąca lub zwisająca, o złocistożółtym wzorze na liściach, Scindapsus pictus - bardzo odporny, ale wolno rosnący, Syngonium podophyllum - łatwo się rozmnaża i szybko rośnie.
Wymienione wyżej rośliny uprawiamy z powodu ich pięknych liści, ponieważ w naszych warunkach tylko niewiele z nich kwitnie (np. Dieffenbachia, Monstera, Philodendron erubescens). Mają one bardzo duże wymagania pokarmowe, odpowiadają im wyższe stężenia soli i pH 5,5-6,5.
Anthurium, Spathiphyllum lub Zantedes-chia są doceniane, gdyż posiadają piękne kwiaty. Najbardziej kolorowo i najpiękniej kwitnie Anthurium andreanum. Skromniejsze, ale liczne kwiaty ma A. scherzerianum. Do tej grupy zaliczamy także A. hockerii i A. crystalinum, mające niepozorne, małe kwiatki. Rośliną, która lubi zaciemnione stanowiska, kwitnie na biało i bardzo dobrze nadaje się do uprawy hydroponicznej to Spathiphyllum wallisii. Zantedeschia aet-hiopica to roślina bagienna i jest również niezbyt wymagająca. Można ją uprawiać przez cały rok, bez okresu spoczynku.
Te gatunki, należące do rodziny obrazkowatych (oprócz Zantedeschia), są wrażliwe na duże zasolenie (stężenie, które jest dla nich najbardziej odpowiednie to 0,05-0,1%) i potrzebuje pH 4,5.

Rodzina ananasowate (Bromeliaceae)
Rośliny z tej rodziny najlepiej prezentują się w małych grupkach, które tworzymy z dowolnych gatunków ananasowatych. Najprostszym sposobem na ich uprawianie jest pojedyncze rozmieszczenie w naczyniach hydroponicznych, ponieważ większość tych roślin tworzy małe i wolno rosnące systemy korzeniowe. W dużych naczyniach, z wieloma innymi roślinami, ich korzenie przeważnie nie sięgają poziomu pożywki. Jest on dostosowany do wymagań większości rosnących tam gatunków, jednak uprawiając same ananasowate można uniknąć tego problemu za pomocą dostosowania poziomu pożywki, sięgającego nawet do połowy wysokości naczynia wewnętrznego. Z czasem wzrostu korzeni poziom można zmniejszać. Wiele gatunków posiada dodatkowy zapas pożywki w rozetkowatych, przeważnie wąskich i skórzastych liściach. Dzięki temu nie są one uzależnione tylko przez wodę pobieraną korzeniami i mogą ewentualnie wyrównywać wahania roztworu. W hydroponice występuje także odżywanie uzupełniające. Polega ono na wlewaniu pożywki o mniejszym stężeniu bezpośrednio na rozety liści. Nawożenie tym sposobem zalecane jest co 4-6 tygodni i należy stosować je bardzo ostrożnie oraz nie dostarczać zbyt dużego stężenia soli, poza tym wlewamy tylko czystą wodę na rozety liści. Niskie stężenie roztworu jest odpowiednie dla tego typu roślin ze względu na ich wrażliwość na zbyt wysoką zawartość soli w pożywce hydroponicznej. Odczyn powinien być kwaśniejszy - około pH 4,5.
Ananasowate można rozmnażać wegetatywnie, mimo że w przedsiębiorstwach ogrodniczych rozmnaża się je z nasion. Rośliny z tej rodziny obumierają po kwitnieniu i wyrastają nowe rośliny u podstaw starszych. Należy je odcinać bądź odłamywać, a żeby nie dostała się w te miejsca infekcja, trzeba przysypać odcięcia miałem węgla drzewnego.

Figowce (Ficus sp.)
Stanowią grupę roślin często uprawianych w hydroponice. Przykładem jest popularny Ficus elastica i jego odmiany 'Decora' lub 'Robusta', ale również Ficus lyrata, F. bengalensis, F. benjamina itd. Mają one duża wysokość, dlatego są na najwyższym piętrze w tych uprawach. Figowce, jak i Sansevieria, są bardzo odporne na niesprzyjające warunki, co można zaobserwować po wieloletnich obserwacjach i doświadczeniach. Dzięki dość szybkiemu wytwarzaniu sytemu korzeniowego przez figowce, są one dobrze odżywiane i wytwarzają regularne przyrosty. Po paru latach uprawy rośliny mogą osiągnąć wielkie rozmiary (do sufitu) i przechowanie ich stanowi dla nas problem. Trzeba podeprzeć roślinę, by nie przewróciła naczynia i ewentualnie podciąć, czego efektem będzie jej szybsze rozgałęzianie się. Jednak kiedyś trzeba to zrobić. Gdy sadzimy roślinę nie można zapomnieć o umocowaniu podpórek, żeby mogła się w przyszłości o nie podpierać. Dokładnie opisane jest to w rozdziale o samodzielnym przygotowaniu niezbędnych elementów pomocniczych do uprawy hydroponicznej.
Te typy roślin dobrze rosną w miejscach nasłonecznionych, ale znoszą także półcień. Roztwór powinien mieć pH 5,5-6,5.
Występują także wśród figowców gatunki pnące: .Ficus radicans, na którego błyszczących liściach długości 5-8cm widać zielone lub białe rysunki oraz Ficus pumila - ma mniejsze, matowe, ciemnozielone liście. Samoczepność tych pnączy, osiągających czasami długość kilku metrów, jest ich wielką zaletą, mogą one wykorzystywać jako podporę ściany w naszych mieszkaniach.

Rośliny cebulowe
Rośliny cebulowe, np. tulipany, narcyze, hiacynty, nie nadają się do całorocznej uprawy w kulturach wodnych. Najważniejszym przedstawicielem tej rodziny jest najbardziej rozpowszechniona w naszych domach Hippeastrum - hipeastrum, zwartnica. Do uprawy hydroponicznej można używać także inne rodzaje: np. Nerine, Sprekelia, Ornithogallum.
Uprawa w ziemi nie zapewnia stałego odżywienia roślin, ale w hydroponice nie trzeba się o to martwić. Cebule osłabione kwitnięciem, mogą w kolejnym roku tak samo pięknie kwitnąć, bo mają możliwość szybkiej regeneracji. Przy sadzeniu cebuli powinno się przewidzieć ich wzrost oraz dopasować naczynia wewnętrzne, które będą miały o 4-6cm szerszą średnice niż cebula, naczynie wypełniamy do połowy materiałem wypełniającym. Po to, by roślina się nie przewróciła, należy używać naczyń ciężkich, najlepiej ceramicznych, wypełnionych ciężkim materiałem. Kiedy dodamy garść perlitu, umożliwimy większe wchłanianie wody i cebule nie będą narażone na niebezpieczeństwo suszy nawet podczas spoczynku.
Kiedy włożymy cebulę do naczynia, poziom czystej wody w nim powinien sięgać dna naczynia wewnętrznego. Na początku korzeniom wystarczy ciepłe i wilgotne otoczenie, więc cebula nie musi być bezpośrednio zetknięta z wodą. Pożywkę wymieniamy na słabszą (0,05%) w momencie, gdy korzenie dosięgną wody, a po czterech dniach zwiększamy roztwór do 0,1%. Rośliny należy przygotowywać od końca sierpnia na okres spoczynku. Stopniowo zmniejszamy zawartość procentową soli w pożywce i jednocześnie wymieniamy go na czystą wodę. Po sześciu tygodniach liście zżółkną, następnie zaschną (jest to skutek pogorszenia warunków życia) i cebula będzie przygotowana do okresu odpoczynku. Później przechowujemy ją w temperaturze pokojowej (około 20°C) lub w miejscach, gdzie panuje temperatura 10-15°C.
Niebezpieczeństwo wyschnięcia cebuli wiąże się z coraz wyższą temperaturą, więc należy raz na 3-4 tygodnie przepłukać materiał wypełniający wodą, lecz zaraz trzeba się jej pozbyć z naczynia, ponieważ jeśli tego nie uczynimy liście mogą przedwcześnie zacząć rosnąć. W końcówce grudnia przeglądamy cebule, usuwamy wyschnięte korzenie i przenosimy do pomieszczenia o pełnym nasłonecznieniu, i następnie wlewamy roztwór wodny soli mineralnych o stężeniu 0,1%. Kiedy przekwitną łodygi należy je usunąć i trzymać cebulę na oświetlonym miejscu, aż do momentu ponownego przygotowywania jej do okresu odpoczynku. Odpowiednie pH wynosi 5,5-6,5.
Amaryllis - rodzina z tego rodzaju kwitnie jesienią, w przeciwieństwie do hipeastrum i pochodzi z Afryki Południowej. Przygotowania do okresu spoczynku zaczynają się już w końcu czerwca, w celu możliwości kwitnięcia po trzech miesiącach.

Kaktusy i inne sukulenty
Wymaganiem, które potrzebują kaktusy, jest ziemia o specjalistycznych właściwościach, dlatego że nie stworzenie im tych warunków grozi uschnięciem korzeni. To powoduje coraz częstsze ich uprawy w hydroponice. Zajmują się nimi przeważnie amatorzy i wybierają okazy pięknie kwitnące o niewielkich przyrostach, ponieważ nie zajmują wiele miejsca.
Epifity (zajmujące wyjątkowe miejsce wśród kaktusów, np. Zygocactus, Rhipsalidopsis, Rhipsalis i szerokoliściaste Epiphyllum, Nopalxochia i inne) w warunkach wodnych rosną i kwitną ładniej niż w uprawie przy wykorzystaniu ziemi. Aby rośliny te mogły kwitnąć, powinna być obniżona temperatura w trakcie zawiązywania pąków kwiatowych. Kaktusy również przechodzą okres spoczynku, który trwa przed kwitnięciem. Jeżeli nie chcemy na wiosnę mieć tylko długich pędów bez kwiatów, musimy w hydroponice sztucznie przerwać im czas wzrostu. Obniżamy więc stopniowo poziom pożywki co 5-6 tygodni zaczynając od połowy października. Zmniejszamy stężenie początkowo o połowę, a później zastępujemy go czystą wodą. Pod koniec listopada, gdy już w naczyniu nie ma wody, przenosimy rośliny do słonecznego pomieszczenia i tam będziemy je przetrzymywać w temperaturze około 15°C. Może się zdarzyć, że będziemy kaktusy przechowywać w pomieszczeniu ogrzewanym. Wtedy powinniśmy delikatne korzenie ustrzec wyschnięciem poprzez przepłukiwanie materiału wypełniającego co 14dni, rośliny należy zraszać co 10dni. Aby wyższa wilgotność nie pobudziła korzeni do wcześniejszego wzrostu, po przepłukiwaniu resztę wody usuwamy z naczynia.
Rośliny gruboszowate np. różne gatunki Agave, Aloe, Haworthia, Euphorbia przetrzymuję się podczas okresu zimowego w podobny sposób, ale bardziej odpowiada im temperatura 10°C. Od końca marca ponownie wlewa się roztwór w tak, aby po czterech tygodniach jego poziom sięgnął dolnej granicy naczynia wewnętrznego.
Rośliny kaktusowate wymagają pH 5,5-6,5, a niektóre gatunki epifitów potrzebują kwaśniejszego środowiska (pH 5). Ta rodzina nie ma specjalnych wymagań, nie potrzebują za dużo wody i często się zdarza, że przez kilka tygodni nie trzeba jej uzupełniać w naczyniu.

Rodzina liliowate (Liliaceae)
Do tej rodziny należą rośliny, zajmujące pierwsze miejsce wśród ulubionych i najczęściej uprawianych. Sansewieria (Sansevieria) - szybko przyzwyczaja się do nowych warunków, łatwo się rozmnaża, znosi ona niedostatek światła oraz jest odporna na szkodniki i choroby. Jest mało wymagająca, ale trzeba zwrócić uwagę na poziom roztworu dla niej, jeżeli będzie za wysoki to korzenie zgniją. Najpopularniejsza jest Sansevieria trifasciata i jej odmiany - 'Laurentii' i 'Hahnii'. Do tego typu uprawy nadają się również Chlorophytum comosum i Asparagus sprengeri.
W pożywce wodnej rosną bardzo dobrze rośliny ciepłolubne, trudne do uprawy w ziemi, tj. np. Dracaena i Cordyline. Za mała ilość wody lub inne zakłócenia w odżywianiu powodują częste usychanie wierzchołków liści tych roślin, jednak hydroponika zapewnia im odpowiednie warunki. Dla roślin z rodziny liliowatych najlepsze pH wynosi 5-6,5.

Storczyki (Orchidaceae)
Storczyki jeszcze nie mają typowego zastosowania w uprawie hydroponicznej, ale dzięki dużej liczbie rodzajów i gatunków należą do największych rodzin na naszej planecie. W Europie nie było do niedawna roślin dobrej jakości, co powodowało hamowanie doświadczeń, a ogrodnicy byli zmuszeni trzymać się starych, sprawdzonych metod, aby nie odnieść niepowodzenia. Dlatego nie miały one typowej roli w hydroponice. Dopiero nowe metody rozmnażania pozwalają produkować młode rośliny na dużą skalę. W ostatnich latach materiały wypełniające (Biolaston, polistyren, Hygromull, Multopren itp.) spełniały swoje zadania w uprawie storczyków oraz powoli zastępują tradycyjne, za razem trudne dziś do utworzenia mieszanki, a także widocznie udowadniają, że hydroponiczne metody nadają się do uprawy tych roślin. Storczyki potrzebują materiału wypełniającego lekkiego i przewiewnego. Tym sposobem zagwarantujemy im dużą ilość powietrza i wody.
Storczyki pobierają składniki pokarmowe z pożywek. Obecnie we wszystkich przedsiębiorstwach ogrodniczych rośliny te są regularnie nawożone i nie należy się kierować zasadą, że „najlepszym nawozem dla storczyków jest świeże powietrze i czystość", ponieważ już ona nie obowiązuje.
Podsumowując zalety uprawy storczyków w hydroponice, wynika, że stworzone są im odpowiednie warunki dla rozwoju korzeni i sposób odżywiania sprawdza się doskonale. Przeprowadzono wiele badań i doświadczeń na różnych gatunkach i rodzajach, z czego wynika, iż te rośliny są wręcz stworzone do tych warunków oraz należy się nimi zainteresować. Badaniom podlegały: Phalaenosis, Paphiopedilum, Coelogyne, Cattleya, Miltonia, Lycasłe, Odontoglossutn, Epidendrum.
Storczyki potrzebują dużej wilgotności powietrza, niestety nie można im zaspokoić tych potrzeb w normalnych warunkach mieszkalnych. Wymagana jest mała, zamknięta przestrzeń, gdzie mielibyśmy możliwość zmieniać wilgotność i temperaturę powietrza. Należą one do roślin, które są delikatne i wrażliwe na stężenia soli w pożywkach, więc co cztery dni należy im zapewniać czystą, miękką wodę i odpowiednie roztwory. Pożywka powinna mieć pH 4,0-4,5.

Begonie i santpaulie
Begonie krzewiaste są przede wszystkim najodpowiedniejsze do uprawy hydroponicznej, dlatego że łatwo można im dostarczyć potrzebną ilość wody. Dobrze czują się w miejscach jasnych, ale nie bezpośrednio nasłonecznionych. Nie lubią przesadzania z ziemi do hydroponiki, bardzo źle to znoszą. Rozmnażają się poprzez ukorzenienie kawałka łodygi lub liścia, a więc łatwo. Najlepiej rosnące gatunki z tej rodziny to Begonia rex, która kwitnie na różowo, B. credneri, B. nitida - posiadająca dużą ilość kwiatów, B. coralina, B. glaucophyla, B. manicata i inne.
Santpaulie, tzw. fiołki afrykańskie, pomimo niewielkich rozmiarów, obficie kwitną i odpowiadają im podobne warunki jak begoniom (niższe stężenie pożywki hydroponicznej i pH 4,5-5.). Są one najczęściej uprawiane i ulubione rośliny pokojowe, dlatego że wspaniale rosną w roztworze i łatwo się rozmnażają - należy odciąć kawałek liścia i go ukorzenić. Odpowiednimi dla nich warunkami są miejsca lekko ocienione, gdyż nie przepadają za promieniowaniem słonecznym, co może spowodować pojawianie się żółtych plam na ich liściach.

Rodzina pandantowate (Pandanaceae)
Reprezentuje ją tylko jeden rodzaj - Pandanus. Roślina ta pochodzi z tropikalnej dżungli w Azji Wschodniej i rośnie na moczarach, tak samo jak Zantedeschia. Posiada bardzo intensywny wzrost liści, które są długie, mieczowate i często mają kolce, oraz korzeni, jednak nie mają one wielu rozgałęzień. Nie potrzebuje ona dużej przestrzeni do rozwoju, ale jest wielka - osiąga dwa metry wysokości. Wytwarza korzenie podporowe, co powoduje wrażenie podnoszenia się rośliny z doniczki. Nie powinno się przysypywać tych korzeni ani szyjki materiałem wypełniającym, gdyż stałe jej zawilgocenie może być przyczyną gnicia. Kiedy zapewnimy ustalony poziom roztworu, pandany bardzo dobrze czują się w hydroponice. Szyjka korzeniowa nie jest styczna z wodą, a korzenie powietrzne, jeśli się pojawią, można dla estetyki lekko zakrywać keramzytem.
Najczęściej występującym gatunkiem jest Pandanus veitchii, który charakteryzuję się białymi, podłużnymi pręgami na liściach. P.
pacificus, posiada szerokie zielone liście, a P. odoratissimus ma je ciemnozielone i wąskie. Można spotkać też P. baptistii w żółte prążki lub P. sanderii. W okresie zimowym rośliny te należy przechowywać w pomieszczeniach o odpowiedniej wilgotności, ponieważ mogą zacząć usychać im wierzchołki liści, a gdy czas braku wodny będzie dłuższy uschną całe liście. Powinna w pokoju panować niezmiennej temperaturze powyżej 18°C. Najlepiej rosną one w roztworze, którego pH wynosi 5,5-6,5, mają one duże wymagania.

Rodzina turzycowate (Cyperaceae)
Cyperus - cibora, papirus - roślina, która jest najważniejszym przykładem rodziny i wyłącznie doświadczeni amatorzy posiadają zdolność utrzymania jej w dobrym stanie. Najbardziej cenionymi cechami u papirusów są lekkość i elegancja pokroju, polegająca na pochyleniu liści, jednak ginie ona bezpowrotnie Mała powierzchnia asymilacyjna jest szybko uzupełniana przez nowe liście, więc usychanie ich wierzchołków występuje rzadko. Roślina ta ma większą możliwość przetrwania i dobrego rozwoju w naczyniach hydroponicznych, gdzie nie grozi jej brak wody, a główna przyczyną usychania końców liści jest niedobór wody. Młode rośliny można bez obaw przenosić do uprawy hydroponicznej. Rozmnażanie polega na odcinaniu tylko kawałków wierzchołkowych długości około 5cm lub rozdzielaniu całych pęków roślin na parę części, następnie wkłada się je do wilgotnego piasku w celu ich ukorzenienia. Papirusy wymagają dużego zapotrzebowania na wodę i wyższego poziomu roztworu niż inne rośliny. Na początku powinien dosięgać połowy wysokości wewnętrznego naczynia, następnie do jednej trzeciej. Optymalne pH waha się między 5,5 a 6,5. W środowisku zbyt zasadowym u niektórych roślin mogą usychać liście, tak samo się dzieje, gdy występuje brak wody.
C. gracilis jest karłowaty, C. diffusus - dekoracyjny, a wyższy, najbardziej rozpowszechniony to Cyperus altemifolius. Innymi gatunkami nadającymi się do uprawy hydroponicznej są C. haspan, który bujnie rośnie, C. papyrus, jak również C. natalensis itp., są one jeszcze nie za bardzo znane. Także Scirpus cernuus, znany bardziej pod starą nazwą Isolepsis gracilis, jest odpowiedni do tego typu uprawy w miejscach o dość wysokiej temperaturze.

Źródło: [link widoczny dla zalogowanych]